Hoe helpen we pubers bij het ontdekken van hun talent? Deel 1

Onderzoek laat overtuigend zien dat je alleen het beste uit jezelf kan halen om zo bijzondere ‘prestaties’ te leveren op school en later ook in het werk, als je aangesproken wordt op dat waar je goed in bent en waar je plezier aan beleeft. Om een passende studiekeuze te maken na de middelbare school is het dan ook belangrijk dat we jongeren helpen bij het ontdekken en ontwikkelen van hun talenten. Als je lekker in je vel zit en regelmatig in situaties komt waarin je in je element bent dan is het vaak een stuk makkelijker om zicht te krijgen op de onderliggende talenten dan als dit niet het geval is. Lastiger wordt het als iemand gedrag laat zien wat we niet kunnen plaatsen, waar we last van hebben of zelfs echt geïrriteerd van raken. Als we pubers willen helpen bij het ontdekken en versterken van hun talent dan moet je soms (als ouders of docent) voorbij het gedrag wat ze laten zien kijken.

Negatief gedrag ter zelfbescherming

Els Pronk van 'Blij met mij' stelt dat kinderen op het moment dat ze niet lekker in hun vel zitten, zich onzeker of uit balans voelen vaak lastig, uitdagend of onhandig gedrag voor hun kwetsbaarheid zetten. Dit om zichzelf te beschermen. Dit zie je vaak bij pubers gebeuren. In de pubertijd verandert er veel, met vaak een (tijdelijke) negatief effect op het zelfvertrouwen van een kind. Je lichaam wordt anders, vrienden en vriendinnen worden steeds belangrijker waardoor de sociale druk toeneemt en op school wordt er steeds meer van je verwacht. Het kan zijn dat je je eigen kind in deze fase lang niet altijd begrijpt of herkent en te dealen hebt met gedrag dat je niet gewend bent.

Els geeft aan dat onze aandacht van nature vaak naar het lastige gedrag gaat. Je wordt er als het ware naartoe gezogen. Als je niet oppast dan gaan veel interacties over het gedrag waar je van baalt en hoe je dat graag anders zou willen zien. Nu weten we inmiddels dat alles wat aandacht krijgt de neiging heeft om te groeien. Dus in plaats van dat het regelmatig aangesproken worden op negatief gedrag helpt, versterkt het vaak onbedoeld juist dat wat je niet wilt.

Aandacht voor het authentieke kind

Veel effectiever (in ieder geval op de lange termijn) is het juist om je zoveel mogelijk te blijven focussen op het 'authentieke' kind dat achter het gedrag zit. Op dat wat het kind bijzonder en eigen maakt. Dit is met pubers soms wel een beetje de weg van de lange adem. Het is een fase waar een kind doorheen moet. Maar als die fase voorbij is, dan levert het zowel het kind, als de ouder het meeste op. Hoe beter je weet wie je bent en omgevingen opzoekt waar je gezien en gewaardeerd wordt hoe minder het nodig is om het negatieve gedrag te laten zien.

Lees in de volgende blog hoe je dit het beste kan doen.

Kan jouw kind wel wat hulp gebruiken bij het ontdekken van zijn of haar talenten en het maken van een passende studiekeuze...

Vanuit Take a Step organiseren we regelmatig workshops op scholen (In je element) voor jongeren in de laatste fase van de middelbare school om te ontdekken waar ze goed in zijn en plezier aan beleven. Dit helpt om studiekeuzes te maken die echt passen. Ook voeren we individuele talentgesprekken met jongeren tussen de 15 en 25 jaar oud. In één of twee gesprekken brengen we het talent van jouw kind boven tafel. Stuur voor meer informatie een mail naar info@takeastep.

Tips voor verdieping

• Bekijk hier het filmpje van Els Pronk over hoe je achter het gedrag van een kind kan kijken.
• Lees in dit artikel van Take a Step meer over wat we uit onderzoek weten over talent en waarom het zo belangrijk is om aandacht te besteden aan het ontdekken en ontwikkelen van talenten.

Deze blog is geschreven door Eefje Teeuwisse in samenwerking met Els Pronk.